De reis van de ia orana

met een zeilboot de Atlantic rond

Zo dubbel…

Naast ons horen we een kakafonie aan vogelgeluiden, we liggen voor anker in de natuurlijke volière van het arme dorp Bambali. De tropisch gekleurde verenkleedjes  overtreffen het vrolijke gekwetter in de bush.  Wie wil nou niet zo vrij zijn als een vogel?

Mijn gedachten schieten alle kanten op. Het voelt hier zo ontzettend vredig, maar achter deze mangroven woont een volk wat honger leidt. Een Madinka Stam met gezinnen die geen geld hebben om een eenvoudige maaltijd als rijst te kopen.

Waar Ronald tien jaar geleden een Gambiaanse volk zag vol hoop, horen we nu geluiden van wanhoop. Of nog erger, een gelatenheid van het wordt toch niets. De huidige president heeft kennelijk onvoldoende verandering kunnen brengen, wat hij toen wel had beloofd.

Gelukkig gaat de natuur volledig zijn eigen gangetje. Grote Tuimelaars van 4 meter lang geven op de Gambiarivier naast onze boot de ene spetterende dolfijnenshow na de andere. Rode Franje Apen spelen tikkertje hoog in de palmbomen. Grote sternen priemen nog altijd hun snaveltje richting prooi en schieten dan pijlsnel het water in om een visje te scoren. Citroengele Vlinders fladderen langszij. Rode Libellen maken duikvluchten op onze witte reling. Nijlpaarden knorren als tevreden jonge varkentjes in een modderbad. De reusachtige imposante Baobabbomen torenen ver boven de vele groene tinten van de mangoven uit.

We liggen inmiddels voor anker voor de ruïne  van de vestingwerken van het onbewoonde eiland Kunta Kinteh. In vroeger tijden een verzamelpunt voor slaven, vernoemd naar een Gambiaanse slaaf, bekend van het boek en verfilmde serie Roots.

Gisteren realiseerde ik mij opeens dat wij dezelfde reis maken als de slaven rond 1720. Van diep in de binnenlanden van Gambia naar het Kunta Kinteh Eiland en door naar Suriname. Alleen leefde zij aan boord uiteraard in compleet andere omstandigheden.

Eerder had ik al ontdekt dat mijn betbetovergrootvader Coenraad Mook op 1 januari in 1719 als Bosschieter (een lage zeesoldaat belast met het afvuren van de kanonnen) vertrok vanuit Amsterdam op het VOCschip ‘Barneveld’ naar Batavia. Na 402 dagen kwamen ze op 7 februari 1720 aan op de Kaap in Zuid Afrika. Na 93 dagen vertrokken zij naar Batavia, waar zij op 9 juni aankwamen. Na 166 dagen vertrok hij weer via de Kaap, dit keer op het VOCschip ‘De herstelde leeuw’ terug naar huis.

Ook bovenstaande geeft mij een dubbel gevoel. Het is een mogelijke verklaring voor dat ik mij diepgeworteld zo aangetrokken voel tot het varen op de oceaan. Mijn vader was een zeiler, mijn opa was een 1e machinist op grote schepen en voer de hele wereld over, en mijn geschiedenis gaat dus ook nog terug naar begin 1700. Maar de VOChandel ging niet alleen over het vervoeren van goederen zoals kruiden en edele metalen. De Nederlandse geschiedenis rond de slavenhandel is zeker niet iets om trots op te zijn.

Op Wiki lees ik dat: Gedurende de bijna twee eeuwen van haar bestaan de VOC een “relatief klein” aandeel in de totale slavenhandel had. In tegenstelling tot de trans-atlantische slavenhandel van de Nederlandse West-Indische Compagnie was de VOC-slavenhandel binnen het Indische oceaangebied geen handelsgoed met een winstoogmerk. Het aandeel van slaven in de totale VOC-handelswaarde bedroeg volgens onderzoekster Els Jacobs (2000) in de achttiende eeuw slechts circa 0,5 procent. De VOC had dus geen monopolie op de verkoop van slaven, maar hield zich er wel degelijk mee bezig.

Pfff…zo dubbel…mijn roots, al is het eeuwen geleden, zijn gekoppeld aan de gruwelijke slavenhandel, terwijl ik hier intens geniet van de vrijheid. Het is echt goed om geregeld even stil te staan bij dit soort onderwerpen, maar ik ga maar al te graag net als mijn geliefde natuur door met waar ik gebleven was. Namelijk genieten met al mijn zintuigen van alles wat deze wonderschone omgeving mij te bieden heeft.

Meer lezen over Gambia, zie ook het logboek december 2023 en januari 2024.

Verder Bericht

Vorige Bericht

Laat een reactie achter

© 2025 De reis van de ia orana

Thema door Anders Norén

%d bloggers liken dit: